سفارش تبلیغ
صبا ویژن

حاج غلامرضا

 

 ●علوم تجربی توهم زا یا تعالی ساز؟(قسمت سوم)جمعه 88 بهمن 23 - ساعت 12:57 عصر

نویسنده: روح الله مرتضوی نژاد

چه می شود که عقل به قلب متصل نیست؟

بهتر است این پست را با یک لطیفه شروع کنم: دانشجویی مگسی را می گیرد او را رها می کند و میگوید بپر! مگس هم می پرد. چندین بار این کار را تکرار می کند. بعد مگسی می گیرد بالهایش را جدا می کند و سپس او را رها می کند بعد می گوید بپر! مگس نمی پرد. چند بار این کار را تکرار می کند و همین نتیجه را مشاهده می کند. سپس در پایان نامه خود می نویسد اگر بالهای مگس را جدا کنیم از نعمت شنوایی محروم می شود.
قبل از آنکه به موضوع بپردازم باید ذکر کنم که در این پست قصد دارم هیمنه علوم تجربی را از بین ببرم.
در پست قبل چندین سوال مطرح کردم که شاید آنها را پی گیری کنم. سوال اول: منظور از علم چیست؟
علم را از وجوه مختلف به دسته های متفاوت تقسیم بندی می کنند. که فعلا قصد پرداختن به آن را ندارم. ولی وقتی صحبت از علم می شود امری یقینی در ذهن نقش می گیرد. و این مشخصه ثابت هر امری است که از آن به عنوان علم یاد می شود. امروز قصد دارم به موضوع یقینی بودن علوم تجربی بپردازم.
استدلال در علوم عموما از دو طریق قیاس و اسقرا است. بحث اصلی ما بر سر قسم دوم است چرا که به نظر می رسد در علوم تجربی از قسم دوم استفاده می شود. اسقراء به معنای مشاهده انواع جرئی یک نمونه است که به یک حکم کلی منتج می شود. بر دو قسم استقراء تام (مشاهده همه انواع نمونه) و استقراء ناقص است. در استقراء ناقص هیچ گاه یقین حاصل نمی شود و نمی توان حکمی کلی را استخراج کرد. (گر خسته کننده است ببخشید) در اسقراء تام به دلیل اینکه تمام نمونه ها مورد مشاهده قرار گرفته است می توان یک حکم کلی را نتیجه گرفت ولی نباید اشتباه کرد زیرا این حکم کلی مربوط به ذات و حقیقت موضوع نیست (اصطلاحا حقیقیه نیست و خارجیه است که با توجه به افراد خارجی آن بیان شده است.) حال باید بیان کرد که اصولا در حیطه وسیع عالم و برای همه افراد خارجی عالم استقراء تام عموما ممکن نیست. که البته در صورت وجود امکان به نظر بنده حقیر نمی توان نتایجی به صورت علت و معلول به این شکل که در علوم تجربی است گرفت.
بهتر است یک مثال بیاورم تا بهتر بتوانم موضوع را پی گیری کنم. یکی از مهمترین قوانین علوم تجربی قانون جاذبه است. در این قانون بیان می شود که اجرام متناسب با جرم خود به یکدیگر نیروی جاذبه وارد می کنند. این قانون توسط مشاهده بزرگترین مثال آن یعنی قانون جاذبه زمین مطرح گردیده است. با مشاهده نمونه های زیادی این موضوع به عنوان یک قانون در آمده است. به فرض که واقعا هیچ گاه تخلفی تا کنون نداشته است( اگرچه اینگونه نیست) سوال مطرح شده این است که مشاهده به این صورت است که هر جسمی به سمت زمین سقوط می کند چگونه از مشاهده معلول (سقوط) به علت (جاذبه) پی برده شده است؟ به عنوان یک مثال که در قرون گذشته هم مطرح بوده شاید بوسیله دافعه اجرام دیگر این امر ایجاد می شود. خلاصه اینکه یک حلقه گمشده در این میان وجود دارد و آن اتصال معلول به علت است که در اکثر علوم جسمی وجود دارد و واقعا بیچاره علومی مانند علوم مزخرف روانشناسی و جامعه شناسی که حتی مشاهده امور یکسان نیز شاید محال باشد چه برسد به حلقه اتصال!!! در جای خود به این موضوع به صورت جدی تری خواهم پرداخت.
حال بهتر است یک مثال دیگر بیاورم با این تفاوت که در این مثال به رد دقیق یک قضیه علمی پرداخته خواهد شد.
شاید ندانید که پایه علوم امروزی مکانیک نیوتنی است و حتی علومی مانند جامعه شناسی و روانشناسی هم بر این پایه استوار هستند!! و به همین دلیل است که نمی توان گفت علوم انسانی غربی پایه علوم تجربی است. تحقیق در این زمینه با شما. یکی از قوانین نیوتن قانون لختی می باشد. و این بدین صورت است که: هر گاه برآیند نیروهای وارد بر یک جسم صفر باشد جسم حالت سکون یا حرکت یکنواخت روی خط راست خود را حفظ می کند. حال قصد داریم به صورت منطقی به این قضیه بپردازیم. همانطور که می دانید علت ها به دو گونه علت تام و علت ناقص تقسیم می شوند. علت ناقص علتی است که در صورت عدم وجود عدم وجود معلول نتیجه می شود ولی وجود آن به معنای وجود معلول نیست. علت تام علتی است که از وجودش وجود معلول و از عدمش عدم معلول ناشی رخ می دهد. حال خودتان حول این موضوع کار کنید که چگونه بدون وجود اتصال دائم علت معلول ادامه خواهد داشت؟؟؟؟؟؟
اگر این قانون نقض شود یعنی من بیچاره ام. و مهندسی بر سر کوزه. ولی خدا را شکر که خدا رزاق است. و فکر نمی کنم تا زنده ام این قانون از اعتبار بیفتد. بالاخره همه دارند از آن نان می خورند.
اگر حوصله داشتم ادامه خواهم داد. إن شاء الله



  • کلمات کلیدی :
  •  ●لیست کل یادداشت های این وبلاگ
     

    چهارشنبه 103 آذر 28

    برای تعیین شهر خود روی کادر کلیک نمایید.
    اعلام اوقات شرعی براساس ساعت
    رایانه‌ی شما می‌باشد.
     

    d خانه c

     RSS 
     Atom 

    d شناسنامه c

    d ایمیل c


    لوگوی وبلاگ


    نوشته‌های قبلی

    اشتراک در خبرنامه

      با ارسال فرم فوق می‌توانید از به‌روز شدن وبلاگ با‌خبر شوید.